Bệnh gà newcastle hay còn có cách gọi khác là bệnh gà rù, bệnh gà tân thành,…. Là một trong những loại bệnh truyền nhiễm do virus gây ra nguy hiểm nhất ở gà. Bệnh có rất nhiều biểu hiện bên ngoài để các sư kê nhận ra, nếu không kịp thời phát hiện và xử lí có thể gây thiệt hại lớn trong việc chăn nuôi gà. Vậy cùng tìm hiểu xem nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị bệnh gà rù ra sao qua bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân gây ra bệnh gà Newcastle
Bệnh newcastle hay còn gọi là bệnh gà rù là một loại bệnh dịch tả gà, có khả năng lây lan rất nhanh xảy ra ở mọi lứa tuổi của gà. Nguyên nhân gây ra bệnh gà newcastle là do một loại RNA virus thuộc họ Paramyxoviridae gây nên. Loại virus này có thể gây bệnh ở mọi loại gia cầm như gà, ngan, ngỗng, vịt,….và xuất hiện ở mọi loại gà như gà công nghiệp, gà nhà, gà đá.
Biểu hiện và triệu chứng của bệnh gà rù
Thời gian ủ bệnh của bệnh gà rù rất nhanh chỉ từ 3-5 ngày là hình thành bệnh, có trường hợp ngắn hơn thì 2 ngày, đặc biệt thì hơn một tuần mới phát bệnh.
Bệnh tiến triển theo 4 thể chính và có biểu hiện từng thể khác nhau cụ thể là: Thể Doyle, thể beach, thể Beaudette, thể Hitchner.
Thể Doyle – Hướng nội tạng
Xuất hiện bệnh bất thình lình, gà chết không có triệu chứng. Biểu hiện đầu tiên là gà ủ rũ, sốt cao, bỏ ăn, khó thở dẫn đến kiệt sức và chết sau từ 4-8 ngày có biểu hiện. Có thể ở phần mắt và đầu sưng phù, phân lỏng xanh, cổ vấy máu. Qua giai đoạn đầu thì xuất hiện triệu chứng như co giặt, rung cơ
Thể Beach – Hướng hô hấp
- Đột ngột bùng dịch với tốc độ lây lan rất nhanh
- Tỷ lệ đẻ giảm, ăn giảm, chất lượng trứng kém.
- Có triệu chứng thần kinh không ổn định, nghẹo đầu, đi lòng vòng, mổ trượt thức ăn
- Gà sốt cao 42,5 đến 43 độ C
- Tiêu chảy, tỉ lệ chết rất cao
Thể Beaudette
- Xuất hiện cuối dịch với các biểu hiện như thần kinh rối loạn, đã qua sử dụng vaccin và có những con sống sót.
- Do ảnh hưởng của bệnh vào não nên gà có nhiều hành vi bất thường và thường chết đói vì mổ không trúng thức ăn.
- Đối với gà mái thì tỉ lệ đẻ trứng giảm mạnh, chất lượng trứng kém.
- Bệnh kéo dài vài tuần
- Gà chảy nước mắt và ủ rũ
Thể Hitchner
Thể hiếm gặp trên gà lớn, dấu hiệu hô hấp chỉ xuất hiện khi gà ngủ hoặc bị quấy. Gà nhỏ thì mẫn cảm với bệnh hơn, đặc điểm của thể này là không thấy có dấu hiệu thần kinh.
Bệnh tích của bệnh gà newcastle
Khi mổ gà mắc bệnh newcastle ra thì có rất nhiều dấu vết do bệnh để lại từ biểu hiện bên ngoài lẫn bên trong nội tạng của gà. Các bệnh tích của gà có những đặc điểm như:
- Mũi, miệng chứa dịch đục
- Niêm mạc, họng, hầu, khí quản xuất huyết, viêm và phù fibrin
- Niêm mạc dạ dày xuất huyết
- Dạ dày cơ dưới sừng keratin cũng bị xuất huyết
- Niêm mạc ruột non, các hạch lympho ngã ba manh trang xuất huyết
- Não viêm xuất huyết
- Gan bị hoại tử
- Dịch hoàn, buồng trứng xuất huyết theo vệt, đám.
Chuẩn đoán bệnh gà rù
Chuẩn đoán bệnh giúp người nuôi gà bước đầu xác định rõ bệnh để từ đó có phương pháp điều trị và phòng ngưa hiệu quả. Để chuẩn đoán bệnh gà newcastle thì chúng ta có những cách sau:
- Dựa vào các triệu chứng lâm sàng, và các biểu hiện đặc trưng.
- Phản ứng HA, HI và phản ứng trung hòa.
- Phản ứng kháng thể huỳnh quang
Phòng bệnh gà newcastle
Bệnh gà newcastle có khả năng lây lan rất nhanh chóng, khi đã xảy ra dịch thì khả năng kiểm soát dịch là rất khó thế nên việc quan trọng với người nuôi gà là phải đảm bảo đàn gà khỏe mạnh và phòng dịch từ xa với những biện pháp đơn giản khoa học,
Vệ sinh chuồng trại
Việc đảm bảo chuồng trại chăn nuôi vệ sinh chính là điều quan trọng nhất trong chăn nuôi ở bất kì loài động vật nào. Riêng với chăn nuôi gà nhà, gà công nghiệp nói chung hay gà chọi nói riêng thì để đảm bảo vệ sinh chuồng trại thì có những cách sau đây:
- Vệ sinh định kỳ chuồng trại, dụng cụ ăn uống của gà. Có thể sử dụng vôi bọt hoặc các loại thuốc sát trùng chuyên dụng.
- Trộn chất độn chuồng với men vi sinh hút ẩm, giảm khí độc từ quá trình phân hủy chất thải của gà để ức chế mầm bệnh.
- Kiểm soát chặt chẽ chuồng trại, ngăn gà tiếp xúc với nguồn bệnh
- Cách ly những con gà mới nhận về 10 ngày để theo dõi
Phòng bệnh bằng vaccin Newcastle
Việc tiêm phòng ngừa bệnh gà rù được thực hiện từ sớm ( từ 5-10 ngày tuổi tùy vào từng loại vaccine) để tạo kháng thể tạo sự bảo về đối với bệnh gà newcastle. 10-14 ngày sau nhắc lại vaccine cho gà để nâng cao hiệu quả phòng ngừa.
Sử dụng thuốc bổ trợ
Trong quá trình nuôi để giảm tỉ lệ nhiễm bệnh cho gà ta cũng nên sử dụng thuốc bổ trợ cho gà nhằm tăng sức đề kháng. Các thuốc bổ trợ thường được sử dụng cho gà là: Vitamin C, A, D, E, K, thuốc bổ thận Lesthionin, điện giải Bcomplex,..
Cách điều trị bệnh gà Newcastle
Trước đây khi chưa có thuốc đặc trị bệnh thì cách điều trị thường sử dụng là tiêm vaccin vào đàn gà đang mắc bệnh. Tuy nhiên cách điều trị này không mang đến hiệu quả khi tỉ lệ chết lên tới 60-70% và những con còn sống thì có vấn đề về thần kinh và cũng chết dần.
Hiện nay đã có thuốc đặc trị nên nếu phát hiện gà nhiễm bệnh có thể sử dụng ngay thuốc đặc trị để điều trị. Sau khi sử dụng thuốc thì từ 24-48h sau thì gà sẽ không bị chết bởi bệnh nữa.
Bệnh Newcastle là bệnh phổ biến và lây lan rất nhanh ở những trang trại gà. Phát hiện, ngăn ngừa và phòng bệnh càng sớm càng tốt, giảm tỉ lệ mắc bệnh cũng như thiệt hại mà loại bệnh này mang lại cho người nuôi gà.