Từ lâu nay các sư kê luôn đau đầu về các phương pháp làm thế nào để lai tạo ra một chiến kê có những mã gen của các giống gà xuất sắc nhất. Thực tế có rất nhiều cách lai tạo khác nhau nhưng thứ phổ biến cũng như đơn giản hiệu quả nhất thường được các chuyên gia áp dụng đó chính là lai cận huyết và lai xa.
Tìm hiểu rõ hơn về phương pháp cận huyết
Lai cận huyết hay còn được biết đến là phương pháp lai tạo giữa các thành viên có quan hệ huyết thống với nhau. Thường phương pháp lai này nhằm giữ lại được huyết mạch thuần chủng của giống gà chọi mà các sư kê lai tạo nhưng cũng có những hậu quả tiềm tàng. Phương pháp lai cận huyết cụ thể như sau:
- Lai giữa gà trong cùng một bầy ( Cận huyết sâu 25%)
- Lai giữa những giống gà chọi cùng cha khác mẹ 13% (Cận huyết vừa)
- Cận huyết họ hàng 12,5%
- Cận huyết anh em họ ( 7%)
Với những dữ liệu và thông tin ở trên bạn có thể chọn một trong những cách trên để áp dụng cho đàn gà nhà mình. Cách thức này nhằm lưu lại ổn định nguồn gen thuần chủng của gà chọi. Thế nhưng theo nghiên cứu sinh học thì việc lai cận huyết sẽ có nhiều hậu quả tiềm ẩn mà các sư kê cần phải lưu tâm đến như việc sẽ xảy ra biến dị. Thế nên lời khuyên khi lai gà chọi cận huyết là nên lai 1, 2 thế hệ không nên lai tạo cận huyết quá gần mà nhân bản lên như thế sẽ xảy ra tình trạng biến dị nhiều hơn.
Phương pháp lai xa
Lai xa được coi là phương pháp lai giữa những con gà không có quan hệ huyết thống. Phương pháp lai này thường lấy các con gà có giống tốt phối với nhau để tạo ra một chiến kê có nhiều ưu điểm của các giống gà khác nhau. Có những phương pháp lai xa như sau:
Lai trực tiếp
Đây là phương pháp cho lai giữa hai giống gà thuần chủng khác nhau hoàn toàn để lấy được cả gen của gà bố và gà mẹ. Phương pháp này được thuyền xuyên áp dụng để bảo vệ được nòi giống thuần chủng của gà.
Lai ba dòng
Sử dụng gà bố hoặc gà mẹ lai 2 dòng, cho lai với gà thuần chủng. Gà con ra đời sẽ mang gen của 3 dòng gà khác nhau.
Ví dụ: Gà bố là lai giữa gà Mỹ và gà Sweater, gà mẹ là gà thuần chủng Peru thì gà con sẽ mang được đặc điểm của cả gà Mỹ, gà Sweater và gà Peru.
Lai bốn dòng
Sử dụng gà bố và gà mẹ đều là gà lai 2 dòng khác nhau kết hợp. Gà con đẻ ra sẽ có tỉ lệ xuất hiện đặc điểm của cả 4 dòng gà. Tuy nhiên việc lai bốn dòng này không chắc chắn 100% con đẻ ra sẽ có 4 đặc điểm của 4 dòng gà.
Việc lai xa này có ưu điểm giúp các bạn có được một chiến kê với những gen trội tốt nhất từ những dòng gà mà bạn mong muốn. Nhưng nhược điểm là không phải lúc nào gà sinh ra cũng mang được những ưu điểm mà các sư kê lai tạo mong muốn, có thể là gen lặn hoặc có thể là chỉ mang một đặc tính của gà bố hoặc gà mẹ.
Các phương pháp lai tạo gà đá khác
Ngoài hai phương pháp là lai cận huyết và lai xa ra thì cũng có nhiều cách lai tạo gà khác nhau. Mặc dù độ phổ biến không cao vì tỉ lệ ra được gà con có sức chiến đấu tốt là không nhiều, những phương pháp này thường được sử dụng tại trang trại gà thịt.
Lai dựa
Đây là phương pháp lai gà trống nhiều dựa vào gà trống của nhà khác. Đây là một dạng của lai xa nhưng khác biệt ở chỗ chỉ lấy một nguồn gà duy nhất để lai tạo.
- Ưu điểm khi sử dụng phương pháp lai này chính là cả thiện tình trạng của dòng gà.
- Nhược điểm là toàn bộ gà trống sẽ bị đào thải, phụ thuộc vào chất lượng gen từ gà nhà khác.
Lai cuốn
Phương pháp này sử dụng gà mái tơ lai với gà trống trưởng thành hoặc ngược lại, mang lại sự đa dạng mã gen cho đàn gà về sau. Đây là phương pháp lai chỉ sử dụng cho gà nuôi để thịt với tỉ lệ 1 trống – 10 mái.
Lai quần
Đây cũng là phương pháp chỉ sử dụng cho gà nuôi để thịt. Kỹ thuật lai này phù hợp với trang trại lớn và cần thay đổi mật độ trống trải. Tỉ lệ ghép thường sẽ là 20 gà trống với 180 gà mái, hoặc nếu qui mô nhỏ lẻ thì sẽ là 5 trống – 12 mái.
Cách chọn ra gà con có chất lượng tốt nhất
Chọn gà chọi con qua chân vảy, cựa gà
Gà chọi con khi còn nhỏ sẽ rất khó để bạn có thể quan sát được mắt, mỏ, người, thứ quan sát rõ nhất được ở gà chọi con đó chính là hệ thống chân vảy, cựa gà. Mặc dù việc chọn gà chọi con chỉ là từ việc truyền miệng nhau từ những người nuôi gà chọi truyền lại nhưng lại mang lại những thanh công ngoài mong đợi.
Các con gà có vảy chân dài sẽ là những con gà nên được các sư kê chú tới để bồi dưỡng. Những con gà có vảy chân dài sẽ là những chiến kê thiện chiến trong tương lai, vì vảy chân dài lực đẩy cũng như lực văng mỗi cú đá rất tốt. Ngoài ra vảy chân có nhưng hình thái đặc biệt kiểu như vảy cán, song thủ đao, vảy khai vương, vảy đại giáp,…. đều là những vảy chân đặc biệt nếu phát triển đúng cách đều có thể giúp chiến kê bạn kết thúc đối thủ nhanh chóng.
Phần cựa gà thì chúng ta thường có những quan niệm rằng gạ cựa dài thì sẽ đá hay, đá tốt nhưng quan niệm này không hoàn toàn là chính xác. Cựa quá dài thì trong một số trận đấu thì phải chấp cũng như không được ghép trận. Phần cựa này cũng có thể tùy biến được nên cũng không cần quá chú ý tới.
Chọn gà con qua bố mẹ
Các cụ ta từ xưa đã có câu ” Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh” nên việc chọn gà con qua bố mẹ cũng rất phổ biến. Thường thì những con gà chọi đá hay thì con cái cũng được di truyền lại những phẩm chất tốt của bố mẹ, hoặc đặc biệt hơn nhưng con gà con này cũng thừa hưởng những đặc tính tốt của bố mẹ và phát triển những đặc tính đó xuất sắc hơn. Ngược lại những con gà bố mẹ đá không hay giống bình thường thì con cái sinh ra không phải là không có khả năng tạo ra giống tốt mà chỉ là tỉ lệ thấp hơn, nhưng vẫn có thể là một chiến kê xuất sắc nếu được bồi dưỡng cũng như tập luyện đúng cách.
Chọn gà tốt qua dáng đi
Một yếu tố có thể ít người chú ý đến khi chọn gà chọi con bồi dưỡng đó chính là dáng đi. Oai vệ, khoan thai, uy dũng là dáng đi của những gà con tương lai là những chiến kê thiện chiến. Bởi dáng đi liên quan phần lớn tới sức khỏe thể chất của gà con.
Chọn gà đá qua tính cách
Những chú gà mạnh bạo gần người sẽ là những con gà có khả năng thành những gà đá giỏi vì gần người thì khi huấn luyện sẽ dễ dàng và khi thi đấu sẽ không bị áp lực bởi xung quanh đông người.
Tổng kết
Bài viết trên đã liệt kê cho các bạn đầy đủ các phương pháp lai tạo gà từ gà chọi cho đến gà nuôi để thịt để các bạn có thể tham khảo và lựa chọn phương pháp lai cho gà của mình. Bất kì phương pháp nào cũng có rủi ro nên cần người nuôi gà tính toán, lai cẩn thận để tạo ra được gà con có đặc điểm gen mong muốn.